Nergens ter wereld is reizen met de trein zo comfortabel als in Japan. Treinen hebben er minimale vertraging en met de supersnelle Shinkansen leg je in enkele uren grote afstanden af. Met de Japan Rail Pass op zak mag je onbeperkt gebruik maken van het spoorwegnetwerk. Ook ik maakte tijdens mijn Japan-reizen veel gebruik van de trein en heb goede ervaringen met de JR Pass. De JR Pass was jarenlang een aanrader voor iedereen die door Japan reist, maar door de recente prijsverhogingen is het minder vanzelfsprekend geworden dat de pas de beste keuze is. In dit artikel leg ik uit hoe je het meeste uit je treinreizen in Japan haalt en welke alternatieven je hebt.
Japan Rail Pass
Reizen met de trein in Japan
Ga jij een rondreis maken door Japan? Reizen met de trein is onderdeel van het avontuur. De treinen zijn snel, stipt en comfortabel. Toch is het sinds de prijsverhoging van de JR Pass belangrijker dan ooit om goed uit te rekenen of deze pas voor jouw reis nog voordelig is.
Waarom zou je een JR Pass bestellen als je in Japan met de trein gaat reizen?
Japan is geen goedkoop land, en dat geldt ook voor het openbaar vervoer. Voorheen kon je met de JR Pass eenvoudig geld besparen als je veel met de trein reisde. Echter, met de verhoogde prijzen moet je beter plannen om te bepalen of de pas de investering waard is. Als je bijvoorbeeld een rondreis maakt langs Tokyo, de Japanse Alpen, Kyoto en Osaka, dan kan de JR Pass nog steeds voordelig uitpakken. Maar als je vooral korte afstanden reist of langer op één plek blijft, kunnen losse treinkaartjes of regionale passen voordeliger zijn.
Nieuwe prijzen voor de JR Pass
Je kunt een JR Pass kopen voor 7, 14 of 21 dagen. Hieronder vind je de prijzen voor de JR Pass:
7 dagen: € 330
14 dagen: € 531
21 dagen: € 663
(laatst gecontroleerd: februari 2025, via deze website).
Reizen met de supersnelle Shinkansen
Reizen met de zogenoemde bullettrain is in Japan wel even wat anders dan je gewend bent. De Shinkansen is de hogesnelheidstrein van Japan en wereldberoemd vanwege zijn betrouwbare dienstregeling. Treinen brengen je supersnel van A naar B en kunnen tot 300 kilometer per uur afleggen. De gemiddelde vertraging op jaarbasis is een kwestie van seconden, dus je kunt je treinreizen heel nauwkeurig uitstippelen. Mede daarom is een ritje in de Shinkansen een vrij prijzige aangelegenheid. Voor een retourtje Tokyo-Kyoto mag je omgerekend ruim € 200 neertellen.
Waarom is treinreizen zo duur in Japan?
Gelukkig hebben de Japanners wel begrepen hoe je treinreizen aantrekkelijk maakt – zelfs als je daarvoor de hoofdprijs betaalt. Een ritje in de Shinkansen is namelijk ontzettend comfortabel. Je hebt enorm veel beenruimte, kunt je stoel in de gewenste richting draaien en het in- en uitstappen gaat met Japanse precisie. Een geweldige ervaring en je moet eigenlijk minstens één keer een ritje hebben gemaakt tijdens je reis naar Japan. Doe dan net als de locals en koop op het station een bentobox voor in de trein. Deze luxe lunchtrommels zitten vol met lekkere Japanse gerechtjes en zijn het ideale krachtvoer om een treinreis te overleven.
Is een Japan Rail Pass een goede investering?
Met deze verhoogde prijzen moet je minstens twee lange Shinkansen-reizen maken om de pas eruit te halen. Een retour Tokyo-Kyoto kost nu bijvoorbeeld ongeveer € 220, waardoor je bij een reis van slechts een paar dagen beter losse kaartjes kunt kopen.
Alternatieven voor de JR Pass
- Reguliere treintickets: Voor kortere reizen kunnen losse treintickets goedkoper zijn dan een JR Pass. Je kunt deze online kopen via onder andere Klook.
- Regionale passen: Er zijn verschillende regionale passen beschikbaar, zoals de Kansai Area Pass, de Hokuriku Arch Pass en de JR East Pass, die voordeliger kunnen zijn als je vooral in een bepaalde regio blijft.
- IC-kaarten: Kaarten zoals de Suica, Pasmo of Icoca zijn handig voor korte afstanden en lokaal vervoer.
- Reizen met de bus: Je kunt natuurlijk ook altijd nog de bus pakken. Iets minder comfortabel, maar wel een stuk goedkoper. Zeker een goede optie voor kortere stukken. Hier kun je online tickets boeken voor de bus.
Onbeperkt reizen met de trein in Japan met de Japan Rail Pass
Met de JR Pass kun je onbeperkt gebruik maken van alle treinen op het JR netwerk. Dat is een van de grootste vervoersmaatschappijen van Japan, vergelijkbaar met de NS. Reis je (deels) met een andere vervoerder, dan moet je voor dat stuk nog wel een apart kaartje kopen. Gelukkig heb je bijna altijd wel keus uit een JR-trein en hoef je alleen voor echt afgelegen plekken een los kaartje te kopen. Daarnaast mag je met de JR Pass geen gebruik maken van de Nozomi Shinkansen en de Mizuho Shinkansen.
Ik heb zelf tijdens mijn rondreis door Japan een heel enkele keer een apart kaartje moeten kopen omdat ik overstapte naar een andere vervoerder. Dat was bijvoorbeeld het laatste stuk van Nagano naar de sneeuwapen in Shibu Onsen, en het laatste stuk naar Koyasan.
De JR Pass in grote steden gebruiken
Naast de verbindingen tussen de verschillende steden is JR op sommige plekken ook verantwoordelijk voor het plaatselijke vervoer. Zo heb je verschillende lokale JR-treinen in Tokyo, Kyoto en Osaka. Op die trajecten mag je dus ook gratis reizen met je Japan Rail Pass.
Japan Rail Pass in Tokyo gebruiken
In Tokyo kun je op de volgende trajecten gebruik maken van de JR Pass:
➞ JR Yamanote loop lijn (o.a. Shinjuku, Ueno, Akihabara en Tokyo Station)
➞ JR Chuo-Sobu lijn
➞ JR Nikko line naar Nikko
➞ Mount Fuji en Hakone
➞ Narita Express (naar Narita Airport)
➞ Tokyo Disney Resort
➞ Tokyo Monorail (naar Haneda Airport)
➞ Treinen naar Yokohama en Kamakura
Benieuwd hoe je zoveel mogelijk uit je JR Pass kan halen tijdens een verblijf in Tokyo? Je leest het hier.
Japan Rail Pass in Osaka
In Osaka kun je op de volgende trajecten gebruik maken van de JR Pass:
➞ Haruka Express (naar Kansai Airport)
➞ JR Osaka Loop lijn
➞ Tozai Line
➞ JR Sakurajima lijn naar Universal City Osaka
➞ Rapid JR Express van Shin-Osaka tot Osaka Station
Benieuwd hoe je zoveel mogelijk uit je JR Pass kan halen tijdens een verblijf in Osaka? Je leest het hier
Japan Rail Pass gebruiken in Kyoto
In Kyoto kun je op de volgende trajecten gebruik maken van de JR Pass:
➞ Haruka Express (naar Kansai Airport)
➞ JR Sagano lijn (Arashiyama bamboebos)
➞ JR Nara lijn (Fushimi Inari en Nara)
➞ Sagano Scenic Railway
Benieuwd hoe je zoveel mogelijk uit je JR Pass kan halen tijdens een verblijf in Kyoto? Je leest het hier.
➞ Japan tip: Het is slim om een hotel te kiezen in de buurt van een JR station. Tijdens verschillende bezoekjes aan Tokyo zat ik onder andere in dit hotel nabij Ochanomizu. Dat scheelde ontzettend veel geld.
Waar kan ik de Japan Rail Pass bestellen?
De JR Pass is niet in Japan te koop en dien je vooraf aan te schaffen. Dat kan gewoon online, bijvoorbeeld via de website Jrailpass.com. Deze site is heel betrouwbaar en heb ik zelf ook gebruikt tijdens mijn reis naar Japan.
Daarnaast kun je ook via GetYourGuide een Japan Rail Pass aanschaffen. In prijs scheelt het niet veel, maar wellicht vind je het fijn om via een bekend platform te boeken.
Bestel de JR Pass niet te vroeg
Let op: Bestel je Japan Rail Pass niet eerder dan 90 dagen vóór vertrek. De pas moet namelijk binnen 3 maanden na uitgiftedatum worden geactiveerd. Je krijgt een voucher opgestuurd die je in Japan moet omwisselen voor een échte JR Pass. Schrik dus ook niet van het simpele papiertje dat je in de post ontvangt, want eenmaal in Japan krijg je een officiële pas uitgereikt.
Ook dat is een reden om via Jrailpass.com te bestellen, omdat ze daar op basis van je aankomstdag nog even extra checken of je niet toevallig te vroeg je pas hebt besteld. Bestel je de pas per ongeluk toch al eerder dan 90 dagen voor vertrek? Dan wordt de voucher pas een maand voor vertrek naar je opgestuurd. Of ze bij andere partijen ook zo oplettend zijn, durf ik niet met zekerheid te zeggen.
De JR Pass activeren
Zodra je in Japan met je JR Pass wil reizen, moet je deze eerst laten activeren. Dat kan bij speciale kantoortjes op de luchthaven en op de grote treinstations. Je geeft je voucher af bij de balie en krijgt er na heel wat officiële stempels en handtekeningen een soort boekje voor terug. Hierin staat je naam, de startdatum van je treinrondreis en welke reizen je gaat maken.
Vaak kan je dan direct je eerste treinkaartje laten reserveren, zodat je meteen op pad kunt. De mensen spreken bij deze bureautjes goed Engels, maar je moet over het algemeen wel even wachten voordat je aan de beurt bent. Vertrek dus ruim op tijd en houd daar rekening mee in je planning.
Hoe plan je je treinreis?
Vroeger werd Hyperdia veel gebruikt om treinroutes te plannen, maar deze website wordt niet meer goed bijgewerkt. Tegenwoordig gebruik je beter apps zoals:
- Google Maps: Geeft accurate reisinformatie met realtime updates.
- Jorudan (Japan Transit Planner): Zeer gedetailleerde informatie over routes, prijzen en treintijden.
- Navitime: Een betrouwbare Japanse reisplanner met veel opties.
Treinen reserveren: wel of niet doen?
Heb je eenmaal een treinreis uitgekozen, dan kun je ervoor kiezen om een ticket te reserveren. Buiten het hoogseizoen is dit niet echt nodig. Elke trein heeft aparte wagons voor gereserveerde en niet gereserveerde plekken. Met je JR Pass kun je gewoon gaan zitten in het deel zonder reserveringen, mits daar plek is natuurlijk. Zo niet, dan moet je op de volgende trein wachten.
Ik moet eerlijk zeggen dat ik bijna altijd een kaartje reserveerde, want het kost geen geld en weinig moeite. Je kan gewoon naar de balie op het station lopen, je trein uitkiezen, je JR Pass laten zien en je krijgt meteen je ticket voor de eerstvolgende trein. Daarna kan je eventueel ook alvast treinkaartjes kopen voor de rest van de reis, tot maximaal een maand in de toekomst.
Laat je pas zien aan de spoorwegbeambte
Je hebt de trein uitgekozen, kaartje gereserveerd (of niet) en je bent klaar om in te stappen. Dat gaat met een JR Pass een beetje anders dan normaal. Loop dus niet zomaar door de poortjes, want dat werkt niet. Wil je een station betreden, dan moet je je pas laten zien aan een spoorwegbeambte. Die zit pal naast de automatische poortjes, en hij of zij zal je dan via het hek doorlaten. Daarna loop je naar het juiste perron en is het wachten op de trein.
Handig: etiquette in de trein in Japan
Japan is het efficiëntste land op aarde en het is handig als je een beetje op de hoogte bent van de lokale etiquette. Zeker in de trein gelden een aantal ongeschreven regels die ervoor zorgen dat het oponthoud zo minimaal mogelijk is. Hieronder heb ik er een aantal beschreven.
Netjes in de rij op het perron
De Japanners wachten altijd netjes in de rij voordat ze in de trein stappen. Op de grond staan speciale vakken met daarin informatie over de treinstellen en wagons. Een beetje opletten is wel handig, want op één perron staan vaak de aanwijzingen voor zowel lokale als Shinkansen treinen aangegeven. Ga dus niet per ongeluk in de verkeerde rij staan.
Wachten op je beurt
Als de trein arriveert bij een groot station moet je vaak even wachten voordat je naar binnen kan. Eerst moeten alle passagiers eruit en vervolgens komt er een schoonmaakploeg die in vliegende vaart de trein schoonmaakt. Ze ruimen alles netjes op én draaien de stoelen in de juiste richting. Als dat allemaal klaar is kun je pas naar binnen om een plekje te zoeken.
Neem je eigen troep mee
Eenmaal in de trein zal het je al snel opvallen dat er geen prullenbakken zijn. Dat is normaal, want in Japan neemt iedereen altijd zijn eigen rommel mee. Lege bentoboxen en flesjes frisdrank stop je dus gewoon weer in je tas om thuis weg te gooien.
Lekker op tijd bij de deur staan
De Japanse treinen rijden eigenlijk altijd op tijd en hebben strakke schema’s. Snel in- en uitstappen is van levensbelang. Om oponthoud zoveel mogelijk te voorkomen verzamelen alle reizigers zich ruim voor aankomst bij het volgende station al bij de deur. In het begin is het even wennen dat iedereen 5 minuten voor aankomst al zijn spullen gaat pakken, maar eigenlijk is het heel erg slim en efficiënt.
Conclusie: is de JR Pass nog de moeite waard?
De JR Pass was jarenlang een no-brainer voor reizigers in Japan, maar met de nieuwe prijzen is het minder vanzelfsprekend. Voor een intensieve rondreis kan de pas nog steeds voordelig zijn, maar als je minder grote afstanden aflegt, zijn losse kaartjes of regionale passen vaak een betere keuze. Plan je reis zorgvuldig en gebruik apps zoals Google Maps, Jorudan of Navitime om de meest efficiënte en betaalbare route te vinden.
