In Zweden en Noorwegen geldt het recht om rond te zwerven en te genieten van de vrije natuur. Je mag wildkamperen in bossen, bergen, bovenaan een fjord en langs de kust, zolang je maar met zorg omgaat met de natuur. Het is onvoorspelbaar maar avontuurlijk, en de ultieme manier om te genieten van ongerepte natuur. Ik heb het inmiddels een paar keer gedaan en deel in deze blog graag mijn ervaringen.
WILDKAMPEREN IN NOORWEGEN EN ZWEDEN
ALLES WAT JE MOET WETENMijn eerste ervaring met wildkamperen was tijdens een roadtrip door Scandinavië. Ik trok vier weken rond in een busje en was elke dag op zoek naar de mooiste slaapplekken. In het begin vond ik het super spannend om op een afgelegen plek in slaap te vallen (hoi vreemde mensen), maar daar wen je gelukkig snel aan. In de jaren daarna ben ik nog een paar keer in Noorwegen en Zweden geweest, en ging toen met een tentje op pad. Het is een tikkeltje primitiever dan met een camper, maar je hebt wel meer vrijheid om van de gebaande paden te wijken. Ik vond het in ieder geval geweldig en kan het iedere avonturier aanraden.
Wil jij ook wildkamperen in Noorwegen en Zweden? Hieronder vind je een overzicht met al mijn tips en ervaringen.
WAT IS WILDKAMPEREN?
Kamperen in de vrije natuur, dat is de definitie van wildkamperen. Je staat dus niet op de camping, maar zoekt een mooie slaapplek in de middle of nowhere. Er is geen elektriciteit of toiletgebouw in de buurt. Geen andere reizigers of een bakkertje waar je geurend vers brood kan halen in de ochtend. Om je heen slechts het ritselende gefluister van bomen, het geluid van zacht brekende takjes en een kabbelend beekje op de achtergrond. Wildkamperen doe je helemaal alleen en is een groot avontuur.
ALLEMANSRECHT IN ZWEDEN EN NOORWEGEN
Op veel plekken in Europa (waaronder Nederland) is wildkamperen verboden, maar in Zweden en Noorwegen geldt het allemansrecht, ofwel het recht om van de vrije natuur te genieten. Je mag wandelen, fietsen, zwemmen, varen en dus ook je tent opzetten in de natuur. Dat kamperen is overigens wel aan bepaalde regels gebonden. Je mag kamperen waar je wilt, zolang je maar uit de buurt blijft van gecultiveerd land en privé terreinen, en liefdevol omgaat met de natuur en zijn bewoners. Benieuwd waar je nog meer op moet letten? Hieronder heb ik de regels voor wildkamperen in Noorwegen en Zweden op een rijtje gezet.
Regels allemansrecht in Zweden en Noorwegen:
- Je mag vrij kamperen in de natuur, mits je de plek achterlaat zoals je deze hebt aangetroffen
- Zorg dat je minstens 150 meter afstand houdt van de dichtstbijzijnde bebouwing
- Je mag maximaal 24 uur op dezelfde plek verblijven
- Het is niet toegestaan om zonder toestemming te kamperen op privéterrein, vraag hiervoor eerst toestemming bij de eigenaar
- Open vuur is op veel plekken niet toegestaan, doe dit alleen op de aangewezen kampvuurplekken
- Ga niet offroad met je auto of camper
- Neem al je afval mee en behandel de natuur met respect
WILDKAMPEREN ZONDER DOUCHE EN TOILET, ZO DOE JE DAT
Tijdens het wildkamperen heb je weinig tot geen voorzieningen binnen handbereik, dus ook geen douche en toilet. Je moet je wassen in een meertje en doet je behoefte in de natuur. Het is daarom slim om een plekje aan het water te zoeken, zodat je niet alleen jezelf kunt opfrissen, maar bijvoorbeeld ook de afwas kan doen. Wees wel kritisch op het gebruik van afwasmiddel en douchegel, want je wilt die chemische troep niet rechtstreeks de natuur in spoelen.
Ook je behoefte doe je tijdens het wildkamperen in de natuur. De eerste keer moet je een gevoelsmatige grens over, maar daarna ben je er snel aan gewend. Let wel op dat ook hier geldt dat je niets mag achterlaten. Gebruik een schep om een gat te graven voor je grote boodschap, maar neem je gebruikte toiletpapier altijd weer mee.
Wil je wel de natuur in, maar is poepen in de natuur je iets te primitief? Ga op pad met een zelfvoorzienend campertje of zoek een kampeerplekje in de buurt van een wc-hokje. Deze vind je in de natuur vaak bij het startpunt van een wandelroute. Zo’n houten hokje is primitief, maar het is een al flinke upgrade ten opzichte van poepen achter een boompje.
WILDKAMPEREN MET DE TENT
Het is het ultieme avontuur: met een rugzak op je rug door de natuur trekken en onderweg slapen in de wildernis. Een van de populairste meerdaagse trektochten in Zweden gaat over de Kungsleden en ik heb hier ook een stukje van gelopen tijdens mijn reis door Lapland. Je kunt dan overnachten in een hut langs de route, maar ook zelf een tentje opzetten in de natuur. Dit is het echte wildkamperen, waarbij je volledig op jezelf bent aangewezen.
Een lichtgewicht kampeeruitrusting is in dit geval onmisbaar, want je zult het allemaal zelf mee moeten sjouwen. Lichtgewicht trekkerstenten en goede matjes zijn over het algemeen niet goedkoop, maar de investering zeker waard. Koop je spullen daarom altijd via een goede outdoorzaak, zoals Bever. Gelukkig spaar je op reis een hoop geld uit doordat je niet op een camping slaapt.
Je kunt wildkamperen met de tent gedurende een langere trektocht op bijvoorbeeld de Kungsleden, maar er zijn meer opties. Zo kun je bijvoorbeeld ook wildkamperen tijdens een kanovakantie. Dat kan bijvoorbeeld in de provincie Värmland. Je legt dan per kano een mooie route af en slaapt ’s nachts op plekjes langs de oevers. Zelf maakte ik in Värmland een meerdaagse vlottentocht, waarbij je met een zelfgebouwd houtvlot het water op gaat. Een geweldig avontuur.
WILDKAMPEREN MET AUTO OF CAMPER
Iets minder avontuurlijk dan met een tentje onder de blote sterrenhemel, maar je kunt natuurlijk ook wildkamperen met een auto of camper. Je hoeft minder te slepen en hebt iets meer eigen comfort binnen handbereik. Ik heb dat zelf ook gedaan tijdens mijn eerste kennismaking met wildkamperen in Scandinavië. Samen met een vriendin vertrek ik tijdens een warme zomer naar Zweden en Noorwegen. We lenen een busje en gooien een matras en een krat vol boodschappen achterin. Met ons geïmproviseerde campertje, die ik liefkozend heb omgedoopt tot Barbie’s Picknickmobiel, rijden we naar het hoge noorden.
In principe zijn de regels voor wildkamperen met de auto of camper hetzelfde als die voor de tent, maar houd er rekening mee dat je met de auto niet op privéwegen mag komen. Daarnaast kun je met auto en camper eigenlijk niet echt van de gebaande paden afwijken, en heb je wat dat betreft minder keus uit plekjes die écht ver van de bewoonde wereld liggen.
Tip: kijk uit voor een lege accu
Als je gaat wildkamperen met de auto is het raadzaam om zuinig om te gaan met de accu. Laat bijvoorbeeld niet de hele avond de deuren open staan en je moet ook niet een paar uur naar de radio gaan luisteren. Ik werd zelf ook op een ochtend wakker met een lege accu en dat is best even spannend als je in de rimboe zit. Gelukkig hadden we startkabels mee én kwamen we een andere auto tegen die ons kon helpen, maar het is niet echt een aangenaam begin van de dag.
ZO VIND JE EEN MOOIE PLEK
Aan mooie plekken om te wildkamperen geen gebrek in Noorwegen en Zweden. Deze landen zijn zo uitgestrekt en groen dat je nooit lang hoef te zoeken voor een mooie plek om te wildkamperen. Als je in de auto zit, dan zul je langs de weg vaak borden zien staan die weg wijzen naar meertjes en mooie natuurgebieden. Vaak vind je in de directe omgeving van zo’n meertje makkelijk een mooie plek om te kamperen.
Het is daarnaast ook slim om een kaart bij je te hebben. Toen ik samen met een vriendin ging wildkamperen in Zweden en Noorwegen, kozen we vrij willekeurig een groen plekje uit op de kaart en navigeerden daar naartoe. Ter plekke keken we vervolgens waar we het mooist konden staan. Soms vonden we direct wat, soms moesten we vanaf daar nog een half uur zoeken.
Wij hadden tijdens onze roadtrip door Scandinavië wel een globale route in ons hoofd, maar weken regelmatig af als we langs een mooi meer, een groen bos of een veld vol bloemen kwamen. We gooiden letterlijk het stuur om als de omgeving ons riep en het was elke dag weer een verrassing waar we ‘s avonds terecht zouden komen. Want wildkamperen laat zich niet plannen, maar bij elke zonsopgang wacht een nieuw avontuur en een dag vol verse indrukken.
Zo drinken we in Stockholm tot laat wijntjes aan een picknicktafel op één van de omliggend eilandjes. In Värmland zien we de zon zakken in het uitgestrekte Vänermeer. En ergens op de weg naar Bergen staan we een nachtje naast helderblauw water.
EEN MOOIE ROUTE DOOR SCANDINAVIË
We slingeren tussen de goudkleurige heuvels in Zweden, rijden over kale bergtoppen in Noorwegen, passeren woeste watervallen, diepe ravijnen en loslopende koeien. We kronkelen door de fjorden, moeten een keer flink op de rem voor een overstekend hert, vergapen ons aan de uitzichten en vallen in slaap op de mooiste plekjes. Onze globale route? We rijden via Kopenhagen naar Stockholm, om vervolgens dwars door de provincie Värmland naar Noorwegen te reizen. Vanuit Oslo tuffen we via een prachtige bergroute naar Bergen en via de ruige fjordenkust eindigen we in het zuidelijkste puntje van Noorwegen.
Het moge duidelijk zijn: Scandinavië is een geweldige bestemming voor een roadtrip. Zweden en Noorwegen zijn groot en uitgestrekt, en je kunt hier maanden rondreizen en nog niet alles gezien hebben. Ben je op zoek naar een mooie route? Ik maakte verschillende rondreizen door Scandinavië en heb een aantal tips voor je. Favoriete regio’s zijn onder andere Värmland en Skåne in Zweden, maar ook de Noorse fjordenkust is spectaculair mooi. Daarnaast vind ik Lapland geweldig, maar dat is met eigen vervoer misschien een beetje ver rijden. Mocht je echter de tijd hebben, dan kan ik het zeker aanraden om in de zomer te gaan wildkamperen in Lapland.
MIJN TIPS VOOR WILDKAMPEREN
Ga jij binnenkort voor de eerste keer kamperen in de natuur? Hier vind je een aantal persoonlijke tips voor als je gaat wildkamperen.
GA EEN KEER OEFENEN
Als je nog nooit bent wezen wildkamperen, moet je misschien niet direct naar helemaal naar Scandinavië rijden. Test het eerst een keer uit om te kijken hoe het bevalt. In Nederland mag je officieel niet wildkamperen, maar een weekendje paalkamperen via Staatsbosbeheer komt aardig in de buurt. Daarnaast is het slim om thuis al een keer je uitrusting te testen en dat kan ook prima op een normale camping.
ZORG VOOR DE JUISTE UITRUSTING
Je ervaring valt en staat met de juiste uitrusting, dus zorg dat je met goede materialen op pad gaat. Het liefst lichtgewicht en speciaal gemaakt voor trektochten door de natuur. Ook zeer essentieel: een fijne tent. Omdat je volgens het allemansrecht in Noorwegen en Zweden maximaal één dag op dezelfde plek mag blijven staan, zul je dus vaak je tent moeten op- en afbreken. Het is dus erg praktisch om een tent te hebben die je makkelijk kan opzetten én opvouwen. Benieuwd wat je allemaal mee moet nemen? Bekijk ook deze handige inpaklijst voor het wildkamperen.
BOEK AF EN TOE EEN PLEKJE OP DE CAMPING
Het is helemaal geen schande om af en toe een nachtje op de camping of in een huisje te verblijven. Alleen maar fijn als je even een echt lekker bed en stromend water tot je beschikking hebt. Gun jezelf af en toe deze luxe, want soms is wildkamperen nou eenmaal een beetje afzien. Gelukkig heb je in Noorwegen en Zweden volop mooie plekjes die net iets meer comfort bieden, maar waar je niet hoeft in te leveren op natuur. Zo sliep ik in Lapland in deze gezellige blokhut, en in Värmland in deze 10 meter hoge boomhut.
WAT DOE JE OVERDAG?
In tegenstelling tot kamperen op de camping, zul je bij wildkamperen veel van plek verwisselen. Je hebt er dus nauwelijks dagen tussenzitten dat je overdag met een boekje voor je tent kunt zitten. In plaats daarvan ben je een groot deel van je tijd bezig met het op- en afbouwen van je kampeerplek, en het zoeken naar een nieuw plekje. Dat geldt vooral als je met de auto of camper reist. Ik weet uit ervaring dat je moet oppassen dat je niet alleen maar onderweg bent en druk met het plannen van je slaapplek, want zo houd je weinig tijd over om te genieten van het land. Maak daarom overdag ook tijd voor een mooie wandeling, gezellige lunch of een bezoek aan een mooi stadje of waterval.
Meer lezen over reizen in Zweden en Noorwegen? Deze blogs vind je misschien ook interessant:
• Paklijst: wat neem je mee tijdens het wildkamperen?
• Route en planning: een rondreis door Zweeds Lapland, de laatste wildernis van Europa
• Bijzonder overnachten: het ultieme Lapland ervaren vanuit een Zweedse blokhut
• Zo mooi is Zweeds Lapland zonder sneeuw
• Roadtrip Scandinavië: de ultieme route voor een rondreis door Noorwegen, Zweden en Denemarken
